دتیای تبلیغات- علیرضا نصرتی– در مطلب قبلی ام، که پوستر فیلم یک حبه قند را با یک پوستر خارجی مقایسه کردیم، به اهمیت انتخاب عکس برای طراحی پوستر اشاره کوتاهی داشتم. پوستری که در این نوشته، بررسی اش می کنیم، پوستر فیلم جدایی نادر از سیمین است که برای اکران در امریکای شمالی طراحی شده است، این پوستر نیز نمونه خوبی از انتخاب آگاهانه و هدفمند یک عکس، برای طراحی پوستر فیلم است.
من همیشه دوست داشتم بدانم اگر یک طراح گرافیک امریکایی (با ذهنیت امریکایی و نگاه اقتصادی هالیوود به مواد تبلیغی فیلم) برای یک فیلم ایرانی پوستر طراحی کند، نتیجه کارش چه خواهد شد، تا اینکه فیلم جدایی نادر از سیمین در آمریکا اکران شد و من به آرزوی خود رسیدم، اما در نگاه اول، نتیجه کار از آنچه که من فکر می کردم، ساده تر بود.
همانطور که می بینید، طراح این پوستر نیز مثل طراحان ایرانی از عکس استفاده کرده، اما در این کار افراط نکرده و به ژانر فیلم که یک درام اجتماعی است، وفادار مانده است. استفاده این چنینی از عکس، به واقع گرایی پوستر فیلم کمک می کند. وی به جای مونتاژ و ترکیب چند عکس و چسباندن کله تمام بازیگران به هم، (آنطور که در ایران مرسوم است) از میان تمام عکسهای فیلم، یکی از بهترین هایش را انتخاب کرده است، عکسی که به قول سینمایی ها، اکت خوبی دارد و از نظر بصری و اطلاعاتی که قرار است به بیننده منتقل کند، غنی است. سپس با استفاده از فیلتر های مناسب و یک اصلاح رنگ ساده، حس و حال خنثی و سرد عکس دیجیتال را تبدیل به یک فضای گرم و سینمایی کرده است.
دقت کنید که رنگ سیاه لباسها را چگونه به سبز خردلی تغییر داده و با کمی گرین دادن به عکس و بالابردن کنتراست، هیجان و جنبش را به پوستر تزریق کرده و به آن حس و حال سینمایی داده است. در نهایت هم با یک لی اوت زیبا و با استفاده از همان فونتهای کشیده و باریکی که همیشه بر روی پوسترها و جلد دی وی دی های فیلم های هالیوودی، دیده ایم، کار را کامل کرده است. البته جزییات دیگری نیز وجود دارد که با کمی دقت، متوجه آنها می شویم. برای مثال، طراح پوستر، رفله نور نوک بینی لیلا حاتمی را حذف کرده است، شاید به این دلیل که حذف این نقطه سفید، باعث می شود که چشمهای لیلا، روشنترین نقاط پوستر باشد و روی آن تاکید شود، بنا براین حس و حالی که در چشمان نگرانش موج می زند، به راحتی به مخاطب منتقل می گردد.
نکته دیگری که باید به آن اشاره کنیم این است که طراح، کادر را تا جایی که توانسته، بسته است، انگار دو شخصیت فیلم به زور در این کادر جای گرفته و از فضای خارج، تحت فشار هستند. فرم چهره و دهانشان، نشان می دهد که در حال بحث و جدل و نشان دادن واکنش مقابل کنشی هستند که از بیرون کادر آنها را نشانه رفته است. آنها از چیزی ترسیده اند، چیزی که ما آن را نمی بینیم و برای دیدن این عامل بیرونی ترسناک و مهاجم! باید بلیط بخریم و به سینما برویم. بنده بارها گفته ام که رعایت جزییاتی که ساده و بی اهمیت به نظر می رسند، بیشتر از آنچه فکر می کنیم، یک پوستر را متفاوت نشان می دهند، جزییاتی که ما گرافیستهای ایرانی معمولا ندیده اش می گیریم. ما یاد گرفته ایم که کادر طراحیمان را با هرچیز دم دستی پر کنیم: عکسها، بافتها و رنگهای چرک، بی دلیل و بی منطق درکنار حروف زخمی و تکه تکه شدۀ نسخ و نستعلیقی قرار می گیرند که نه زیبا هستند و نه مفهوم و معنایی را به پوستر تزریق می کنند.
پیشنهاد من این است که همیشه با این نگاه طراحی مان را آغاز کنیم که هر عنصری که به کارمان اضافه می کنیم، باید یا آن را زیباتر کند، یا اطلاعاتی به مخاطب منتقل کند و یا حسی را در او بیدار سازد، تا در نهایت همه اینها در کنار هم، پیام اصلی اثرمان را به بیننده منتقل کنند. اگر عنصر مورد نظر ما هیچ کدام از این کاربردها را ندارد، بهتر است از خیرش بگذریم. چون حذف کردن عناصر اضافی، باعث صرفه جویی در مصرف انرژی و توجه مشتری می شود، این یعنی که مخاطب بر روی چیزهای مهم تر تمرکز کرده و بهتر با کارمان ارتباط برقرار می نماید. در پایان، این را هم اضافه کنم که به نظر من در طراحی این پوستر شاید کمی شیطنت نیز بکار رفته باشد، عکسی که گرافیست برای طراحی پوستر انتخاب کرده خیلی به مفهوم فیلم نزدیک نیست، همه ما می دانیم که موضوع فیلم، اختلاف نادر و سیمین است و داستان فیلم، مخاطب را درگیر اتفاقاتی می کند که نتیجه درگیری های این زوج است، به بیان دیگر این دو شخصیت در دو جبهه مخالف و رو در روی یکدیگرند. یکی می خواهد مهاجرت کند و دیگری می خواهد در ایران بماند. این درگیریهای در نهایت منجر به طلاق آنها می شود. اما در این پوستر، نادر و سیمین در یک کادر و در کنار هم قرار گرفته اند (شاید این نما از محدود نماهای فیلم است که این دو در کنار یکدیگرند نه در مقابل یکدیگر) انگار که در یک جبهه مشترک قرار دارند و حالت دفاعی آنها نیز در مقابل یک دشمن مشترک است که ورای تمام درگیریها و اختلافات آنها قرار دارد. این دشمن مشترک می تواند جامعه یا حکومت باشد. فیلم جدایی درباره جامعه امروز ایران است، ایرانی که مخاطبان امریکایی ذهنیت خاصی درباره اش دارند. پس فهمیدن دلایل انتخاب این عکس و این کادر بسته و چهره های وحشت زده شخصیت های اصلی فیلم، کار چندان سختی نیست!
(این مطلب از سوی دنیای تبلیغات، با حمایت مالی شبکه تبلیغات٬ که یک سرویس‌دهنده آن‌لاین برای تبلیغات اینترنتی است تهیه شده است)
جالب و آموزنده بود
ممنون مطلب مفیدی بود که به چشم خیلی از ما ها نمیاد