کاربن به دستان اینترنتی در جستجوی ربودن ایده دیگران هستند / دکتر فرانک قنبری

با خلاقیت دیگران خودتان را خلاق نشان ندهید…

دنیای تبلیغات – نویسنده مهمان – دکتر فرانک قنبری – چندی است در راستای پیگیری های کار های تجاری دوستان و همکاران بزرگوارم متوجه شدم که بازار عدم رعایت کپی رایتینگ در ایران زیاد شده خیلی نگران و ناراحت شدم از اینکه آیا ما همان ملت دوست داشتنی هستیم که برای یک رویداد اجتماعی اینقدر سریع جوک و طنز خلق میکنیم پس چرا برای طراحی و خلق یک اثر هنری – تجاری به صورت تصویری اصلاً خلاق نیستیم به راستی اشکال کار کجاست؟

اکثر افراد میگویند فضای اینترنت فضایی کاملاً عمومی است و نیاز به کسب اجازه برای استفاده از مطالب ، تصاویر و سایر مواردی که دسترسی به آن راحت است وجود ندارد مصداق این صحبت به مانند آدم هایی است که اعلام میکنند تمایلی به صرف غذایی که در حلال یا حرام بودن آن مشکوکم ندارم اما در خیابان به درخت خانه ای که ثمر آن بیرون است آویزان میشوند. وقتی علت را از ایشان جویا می شوید میگویند چون در خیابان است برای عموم است به نظر شما این نظریه تا چه حد درست است ؟ اگر درست است چرا از فضای پارکینگ خانه ای که نبش خیابان است استفاده نمیکنیم مگر نه اینکه این فضا هم عمومی است و متعلق به تمامی افرار متردد آن خیابان؟

کپی رایتینگ یک محافظت قانونی از آثار هنری – ادبی و علمی است که در واقع به صاحب اثر اجازه داد میشود از حقوق انحصاری ان استفاده کند این قانون شامل کلیه آثار هنری ، نقاشی ، عکاسی ، طراحی و.. می باشد . بیایید درک کنیم مالکیت ذهنی اثر خلق شده برای کسی است که تعلق اندیشه را داراست در واقع فقط برای شخص آفریننده اثر نه شخص دیگر.

جهت حفظ حق مالکیت اثر هنری و ثبت تغییراتی که در هر زمان توسط خالق آن صورت پذیرفته آرشیو کاملی گردآوری میگردد تا مستند بر اهمیت ایجاد این اثر باشد حق کپی رایتینگ یک اثر، حداقل ۵۰ تا ۶۰ سال پس از فوت خالق اثر مربوط به وی و پس از مرگ قابل انتقال به غیر می باشد درست است که کپی رایتینگ شما را در برابر تمام جهان محفوظ نمیکند اما در مقابل کشورهای تابع و متعهد این قانون به نویسنده یا خالق اثر که میشود .درست است که تصاویر و مطالب زیادی در اینترنت قابل دسترسی است اما با وجود تمام این مسائل نمیتوانید ثبتی به اسم خود داشته باشید بدون در نظر گرفتن احراز هویت خالق طرح یا اثر نیست اثر به دلیل اینکه سرقت محتوا و آثار در فضای مجازی به راحتی امکان پذیر است و متاسفانه در این زمینه نیز قوانین بازدارنده جامع تدوین نشده است اما با تدبیر لازم و وضع قوانین خاص میتوان به دفاع بیشتری از حقوق خالقان آثار پرداخت پس اجرای یک قانون جامع که تا حدی سوءاستفاده را در این حوزه کم کند، امری شدنی و ضروری است . سوال من اینجاست اگر خود شما به عنوان تولید کننده اصلی اثر باشید انتظار دارید چه مرجعی شکایت شما را بپذبرد ، جبران خسارت کند و ازحق و حقوق شما دفاع کند ؟ این حق تمامی افراد است که از حق ضایع گشته خود دفاع کنند ممکن است فرد (حقیقی یا حقوقی باشد) چه فرقی میکند؟

کاربران ایرانی از معدود کاربران جهان هستند که بدون آشنایی وآگاهی از قوانین حق مالکیت معنوی با جهان فناوری اطلاعات خو گرفته اند و آزادانه میتوانند هر محتوایی را از روی شبکه های اجتماعی و مجازی برداشت کنند و مورد استفاده قرار دهند.

متأسفانه بسیاری از طراحان ، شرکت ها و… در داخل کشور هنوز از حقوق و تکالیف خود نسبت به مسئله کپی رایت آگاه نیستند و نمی دانند برای آن ها این حق ایجاد شده که برای احقاق حق خود می توانند در این زمینه شکایت کنند این اصل در جهت ایجاد و ارائه خلاقیت بسیار حائز اهمیت است زیرا که تولید دانش هر شرکت ارتباط مستقیم با تولید محتوای آن شرکت دارد متاسفانه طراحان عزیز ما نه تنها در بحث بسته بندی ، دیزاین و طراحی خلاقیت قابل ارائه ای ندارند بلکه در تقلید نام تجاری نیز تبهر خاص و قابل ملاحظه ای دارند اجازه دهید در این راستا به تعدادی از فاجعه های طراحی برندهای مثلاً برتر ایرانی آشنا شویم :

مسئله تولید محتوا و طراحی در ایران، علاوه بر مشکل اساسی آن یعنی نبود درک جایگاه مهم این موضوع، با معضلی دیگر یعنی استفاده از محتوای موجود در این فضا بدون نشر منبع و ماخذ اولیه دست به گریبان است.

به همین دلیل به نظر می رسد باید بر لزوم این مسئله بیش ازگذشته تاکید شود. چرا که انتشار مکرر یکسان در وبلاگ ها و سایت ها و سایر اوراق چاپی خطر بزرگی برای محتوای فارسی محسوب می شود و به تدریج باعث خستگی تولید کنندگان اولیه محتوا و ترک آن ها از این عرصه تجارت در نتیجه متزلل شدن ، چارچوب مدار شدن و تکراری شدن آثار را باعث می شود .

از جمله عواملی که باعث عدم رعایت کپی رایتینگ توسط ما ایرانی ها میشود میتوان :

۱- قیمت ۲- تفکرات اشتباه ما ایرانی ها که برای لمس ناشدنی های غیر دیدنی پول پرداخت نمیکنیم ۳- عدم مطابقت شغل با شاغل۴- عدم توجه به اهمیت خلاقیت در کار ۵- عدم توجه به ارزش واقعی مالکیت ایده به دلیل عدم توجه مدیران به اصل شایسته سالاری ۶- نداشتن و گران بودن نیروی متخصص که باعث افزایش هزینه تولید اثر می شود ۷- عدم توجه به ورود به بازار جهانی و رقابت ۸- سرخوردگی متخصصین این حوزه به دلیل عدم حمایت از حقوق کپی رایتینگ ۱۰- همه چیزدان های کار خراب کن ۱۱- رقبای قیمت شکن که بازار تحت تاثیر قرار میدهند ۱۲- انتقاد ناپذیر بودن طراحان و مدیران ۱۳- عدم توجه به اصل تیم ورکینگ ۱۴- مقاومت در مقابل تغییرات

فراموش نکنید مشتریان امروز آگاه شدند ، دیگر تحقیر پذیر نیستند و از اینکه فکر کنید نسبت به رویدادهای پیرامون ناآگاه اند متنفرند و واکنش نشان میدهند .
زمانی خواهد رسید که ما مجبور و محکوم به رعایت قوانین کپی رایت میشویم چه این زمان پس از پیوستن به WTO باشد و چه الزام ایران به رعایت قوانین بین المللی پس بهتر است که از همین امروز طراحان و شرکت های محترم برای رعایت قوانین آماده شوند زیرا زمان مقرر ما نه بازاری خواهیم داشت که ظرفیت پذیرش این شک را داشته باشد و نه افرادی که از نظر مالی و روانی آنرا بپذیرند و نه خلاقیتی که بتواند نقش موثری را بازی کند پس ناچار به شروع دوباره در جهت بومی کردن محصولات رایگان یا پیمانکاری و یا ایجاد جاذبه برای کاهش قیمت محصولات خود با توجه به سطح درآمد مردم ایران است پس خواشمندم تغییرات مثبت را بپذیرید و برای ساختن ایرانی خلاق کاربن های خود را پاره کنید.

دکتر فرانک قنبری

مدیرعامل گروه توسعه بازار اندیشه